Η Παγκόσμια Ημέρα για τη Νόσο Πάρκινσον καθιερώθηκε το 1997 με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Νόσο Πάρκινσον (EPDA) που εκπροσωπεί τους ασθενείς, τους φροντιστές και τους γιατρούς τους σε όλη την γηραιά ήπειρο.
Εορτάζεται κάθε χρόνο στις 11 Απριλίου, ημερομηνία γέννησης του Άγγλου Τζέιμς Πάρκινσον (1755-1824) ο οποίος ήταν ο πρώτος γιατρός στον κόσμο που περιέγραψε τη συμπτωματολογία της, το 1817, σε ένα σύγγραμμα που εξέδωσε με τίτλο «Ένα δοκίμιο για την τρομώδη παράλυση» (An Essay on the Shaking Palsy).
Την ημέρα αυτή καταβάλλονται προσπάθειες για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κοινού για αυτήν την τρομερή ασθένεια. Είναι μια ημέρα ενότητας και υπεράσπισης, αφιερωμένη στη βελτίωση της ζωής όσων ζουν με τη νόσο του Πάρκινσον και στην προώθηση της έρευνας και της ελπίδας προς μια θεραπεία.
Το σύνθημα της φετινής Παγκόσμια Ημέρας για τη Νόσο Πάρκινσον είναι #UniteForParkinsons και σηματοδοτεί την Πανευρωπαϊκή εκστρατεία που άρχισε η EPDA για να παρακινήσει τους ασθενείς να συμμετάσχουν στις Κοινότητες Πάρκινσον. Στις 11 Απριλίου καλούνται όσοι έχουν πληγεί από τη νόσο να μιλήσουν και να ενωθούν για να σπάσουν το στίγμα γύρω από την ασθένεια, να μοιραστούν ιστορίες ελπίδας από ασθενείς και τους φροντιστές τους.
Το να ζει κάποιο με τη νόσο του Πάρκινσον είναι πιο δύσκολο από ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Αλλά αυτό δεν τον καθορίζει. Είναι ακόμα ο ίδιος.
Τι ακριβώς είναι η νόσος του Πάρκινσον
H νόσος του Πάρκινσον είναι μία ασθένεια που εκδηλώνεται συνήθως μετά την ηλικία των 50 ετών, αν και ένα ποσοστό 5-10% των ασθενών είναι κάτω των 40 ετών.
Η νόσος οφείλεται κατά κύριο λόγο στην καταστροφή των νευρικών κυττάρων μιας περιοχής του εγκεφάλου που ονομάζεται substantia nigra, η οποία είναι σημαντική για τον συντονισμό και τον έλεγχο των κινήσεων.
Τη δεκαετία του ’60 διαπιστώθηκε πως η νόσος σχετίζεται με απώλεια του νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη.
Η ντοπαμίνη βοηθά την δημιουργία και τον έλεγχο της κίνησης του σώματός μας. Λόγω αυτής της έλλειψης της ντοπαμίνης, τα μηνύματα του εγκεφάλου δεν μεταδίδονται ομαλά στους μυς, με αποτέλεσμα προβλήματα ελέγχου της κίνησης.
Η έλλειψη της ντοπαμίνης είναι η αιτία συμπτωμάτων όπως τρόμος (τρεμούλα), δυσκαμψία, βραδυκινησία, ακαμψία, ελλιπής ισορροπία και αστάθεια και κακός συντονισμός των μελών του σώματος. Μια παρόμοια εκφυλιστική διαδικασία απαντάται στη φύση με τη γήρανση, αλλά στη νόσο του Πάρκινσον αυτή η διαδικασία επιταχύνεται.
Τα συμπτώματα
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου είναι η μυϊκή δυσκαμψία και η βραδύτητα των κινήσεων.
Ωστόσο, το Πάρκινσον συνδέεται επίσης και με συμπτώματα που δεν έχουν άμεση σχέση με την κίνηση, τα οποία περιλαμβάνουν απώλεια της γεύσης και της αίσθησης της όσφρησης, διαταραχές ύπνου, γαστρεντερικά προβλήματα, δυσκοιλιότητα, δυσκολία κατάποσης.
Στο ιστορικό της νόσου επίσης περιλαμβάνονται διαταραχές όπως άγχος, πόνος, κόπωση, κατάθλιψη, σεξουαλική δυσλειτουργία, παραισθήσεις και ψύχωση, γνωστική δυσλειτουργία και άνοια. Αυτά τα συμπτώματα συχνά έχουν ως αποτέλεσμα την ανάγκη για επιπλέον φροντίδα και για νοσηλεία.
Ενώ τα κινητικά συμπτώματα έχουν εδώ και καιρό θεωρηθεί ως τα θεμελιώδη συμπτώματα της νόσου, τα μη κινητικά συμπτώματα αναγνωρίζονται όλο και περισσότερο ως καίρια για την ευημερία των ασθενών και, παρόλο που δεν είναι ακόμα τόσο εκτεταμένα αναγνωρισμένα, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής των ανθρώπων και αποτελούν σημαντική αιτία νοσηλείας.
Η βαρύτητα της νόσου του Πάρκινσον διαφέρει από άτομο σε άτομο (καθώς κάθε περίπτωση είναι μοναδική) και υπολογίζεται συνήθως με ειδικές κλίμακες που την διαχωρίζουν σε στάδιο από το 0 μέχρι το 5, όπου το στάδιο 0 περιλαμβάνει αυτούς που δεν έχουν συμπτώματα και το στάδιο 5 είναι η πιο σοβαρή μορφή. Αξίζει να πούμε ότι τα συμπτώματα μπορούν να ποικίλλουν από την μία ημέρα στην άλλη κι ότι σχεδόν πάντα περιλαμβάνουν επιπτώσεις τόσο σωματικές, όσο και γνωστικές και ψυχολογικές.
Η νόσος σε αριθμούς
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο συνολικός αριθμός των ασθενών στη χώρα μας εκτιμάται ότι ξεπερνά τις 20.000 και κάθε χρόνο εμφανίζονται περίπου 1.000 νέες περιπτώσεις.
Είναι η δεύτερη πιο συχνά εμφανιζόμενη νευροεκφυλιστική νόσος (μετά από τη νόσο του Αλτσχάιμερ) και ο επιπολασμός της θα συνεχίσει να αυξάνεται καθώς αυξάνεται και το ποσοστό των ηλικιωμένων στον συνολικό πληθυσμό.
H νόσος του Πάρκινσον είναι απλά μία από τις πολλές νευροεκφυλιστικές διαταραχές, οι οποίες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αναμένεται να ξεπεράσουν τον καρκίνο σε συχνότητα εμφάνισης μέχρι το 2040 (ΠΟΥ 2004).
